Sołtys: Wojciech Skrzypiec
Telefon: 662-588-294
Poczta: 33 – 326 Mystków
Rada sołecka:
Stanisław Gwiżdż
Jan Konstanty
Jerzy Głód
Stanisław Oleksy
Janusz Drożdż
Liczba mieszkańców: 2414 osób
Powierzchnia: 1137,8020 ha
Warto zobaczyć:
• Muzeum Sztuki Ludowej
• Kapliczka Matki Boskiej
• Kapliczka św. Jana Nepomucena
• Kapliczka „Mczołówka
• Kapliczka (Bochenkówka)
• Kapliczka (Działy)
Paszyn leży w zachodniej części Beskidu Niskiego przy drodze krajowej nr 28, na północny wschód około 8 km od Nowego Sącza, pośród malowniczych wzgórz.
Wieś powstała na skutek osadnictwa mieszczan sądeckich.
Znajduje się tu Muzeum Sztuki Ludowej założone przez ks. Edwarda Nitkę, działające przy kościele parafialnym pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy.
Obecnie w zbiorach muzeum znajduje się około 3000 eksponatów.
Muzeum powstało w 1957 roku gdy do parafii przybył ks. Edward Nitka. Działalność duszpasterską podjął on na wszystkich niemal płaszczyznach ludzkiego życia. To on zachęcił niepełnosprawnego Wojciecha Oleksego do rzeźbienia. W ślad za Oleksym poszli inni. Ksiądz wykorzystywał każdą okazję, aby mobilizować starszych, dzieci i młodzież do rzeźbienia i malowania na szkle. Największy rozgłos paszyńscy twórcy ludowi uzyskali w III Konkursie Współczesnej Rzeźby Ludowej Karpat Polskich w 1977 roku, gdzie na 45 rzeźbiarzy z Paszyna nagrodzono 42. W latach 70 – tych i 80 – tych we wsi tworzyło blisko 60 – ciu rzeźbiarzy i malarek. Do najwybitniejszych należą: Wojciech Oleksy, Stanisław Oleksy, Mieczysław Piwko, Stanisław i Wojciech Mika, J. i Zdz. Orlecki, S. Poręba, Maria Jasińska, Władysław Poręba oraz A. Padoł.
Po śmierci ks. Nitki pozostało 1025 eksponatów. Jago następca ks. Stanisław Janas rozbudował plebanię, w której urządził muzeum. Obecnie muzeum zajmuje powierzchnię 326m2 na trzech kondygnacjach budynku. Oficjalne otwarcie muzeum nastąpiło 10 września 1994 roku i było wielkim świętem dla mieszkańców.
Ksiądz Edward Nitka wprowadził prace paszyńskich rzeźbiarzy i malarek do miejscowego kościoła, który został zbudowany w latach 30 – tych XX wieku i nosi wezwanie Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Umieszczone tutaj zostały takie eksponaty jak: siedem boleści NMP autorstwa Wojciecha Oleksego oraz obrazy świętych i błogosławionych malowane na szkle, powieszone na balustradzie chóru oraz witraże w oknach ukazujące życie świętych. Ponadto umiejscowione są tu rzeźby Franciszka Palki – artysty plastyka wywodzącego swoje korzenie ze sztuki ludowej – jego stacje Drogi Krzyżowej, ambona, chrzcielnica oraz konfesjonały sprawiają niesamowite wrażenie na odwiedzających kościół.
Obecnie Paszyn jest szeroko znany w kraju jak i za granicą jako Ośrodek Sztuki Ludowej. Obecnie mieszka tutaj ponad 30 – tu rzeźbiarzy i malarzy. Wśród których na szczególne wyróżnienie zasługują: Augustyn Pogwizd artysta rzeźbiarz, Piotr Kożuch – rzeźbiarz, Wojciech Szczecina – rzeźbiarz, Zbigniew Wawrzecha, Anna Padół, Ewa Pogwizd, Janina Mordarska.
Prace paszyńskich twórców znajdują się obecnie w muzeach etnograficznych, prywatnych zbiorach i mieszkaniach na niemal całym świecie.
Występują tu liczne kapliczki przydrożne i przyzagrodowe głównie przy drodze Nowy Sącz – Grybów, Paszyn – Mogilno – wyremontowane i konserwowane w ostatnich latach
Corocznie odbywa się tu Konkurs Kolęd i Pastorałek gromadzący dzieci – uczniów szkół podstawowych i gimnazjów z terenu Gminy Chełmiec.
Funkcjonuje tutaj Zespół Szkół i ośrodek zdrowia.
Od 1997 roku działa piłkarski Ludowy Klub Sportowy Amator Paszyn, występujący w nowosądeckiej klasie A, którego prezesem jest Zbigniew Kożuch.
Ponadto swą siedzibę ma tu duża firma handlująca ceramiką i materiałami budowlanymi oraz inne mniejsze firmy zajmujące się stolarstwem oraz świadczące usługi krawieckie.
Źródło:
- Włodzimierz Chorązki, Heraldyka Gminy Chełmiec. Opracowanie historyczno – heraldyczne, Kraków grudzień 2003.
- Almanach Sadecki, nr 1 (50/51) XIV Nowy Sącz 2005r.
